Rynek nieruchomości w 2022 roku był mocno na świeczniku. Sytuacja popandemiczna, a także związana z wojną za wschodnią granicą wpłynęły na sytuację sprzedaży nieruchomości w Polsce, a także zainteresowanie kredytami hipotecznymi oraz tymi, które zostają udzielne na zakup domu lub mieszkania. Wstępnie podsumowujemy i analizujemy rok 2022 pod kątem powyższych czynników.
Przyglądamy się rynkowi nieruchomości w Polsce z ubiegłego roku. Wiele czynników wpłynęło na to, jak kształtuje się obecna sytuacja. Poniżej znajdziesz informacje dotyczące sprzedaży nieruchomości oraz udzielanych kredytów w Polsce w 2022 roku.
Sprzedaż nieruchomości w Polsce – jak wyglądał 2022 rok?
Najnowsze badania AMRON i Biura Informacji Kredytowej wskazują, że rok 2022 na rynku nieruchomości nie był wcale łatwy. Łączna sprzedaż, która dotyczy nowych mieszkań, spadła o 35%. Wynika z nich jasno, że popyt na mieszkania od deweloperów w porównaniu do ubiegłych lat wyraźnie spada.
Analizując największe miasta w Polsce w 2022 roku, z raportu wynika, że sprzedanych zostało 32,7 tys. mieszkań. Miasta, o których mowa to Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk, Łódź, Poznań i Katowice. Spadek ten to aż 35% mniej sprzedanych lokali niż rok wcześniej. Jednak tutaj także należy wziąć pod uwagę, ze w 2021 roku sprzedaż ta była wyjątkowo wysoka. Najbardziej popyt na nowe mieszkania zmniejszył się w stolicy Dolnego Śląska – we Wrocławiu było to aż 43%. Gdańsk to spadek o 38%, natomiast Warszawa – 34%.
Przez większość miesięcy 2022 roku ceny nowych mieszkań w Polsce, w przeciwieństwie do popytu, wcale nie malały, a rosły. To m.in. przez koszty budowy, czyli materiałów budowlanych i stawek specjalistów. Sami deweloperzy, chcąc uniknąć mocno konkurencyjnej sytuacji cenowej na rynku nieruchomości, obniżyli podaż. Dodatkowym czynnikiem, który odegrał tutaj istotną rolę, to polityka pieniężna w ubiegłym roku. Jej zacieśnienie odbiło się na zmniejszonym popycie mieszkaniowym.
Deweloperzy w ubiegłym roku zdecydowali się na budowę inwestycji w dość atrakcyjnych lokalizacjach, a przy tym z wyższym standardem. Te dwa czynniki przełożyły się również na cenę, która była wyższa niż dotychczas. Średnie ceny nominalne mieszkań za metr kwadratowy zatem uległy zmianie i zwiększyły się o zakres między 9 a 17%.
Ważną informacją jest także to, że ceny mieszkań rosły wolniej od panującej inflacji, a w IV kwartale 2022 roku ceny ofertowe mieszkań od deweloperów ustabilizowały się, a transakcyjne spadły, ponieważ wprowadzone zostały spore upusty kwotowe, które zachęciły Polaków do zainwestowania pieniędzy w nieruchomości.
Statystyki budowlane za 2022 rok
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, na chwilę obecną za 11 miesięcy ubiegłego roku, wynika, iż spada liczba mieszkań, na które wydano pozwolenie lub dokonano zgłoszenia, a także liczba tych mieszkań, w ramach inwestycji, których budowę już rozpoczęto.
Za okres od stycznia do listopada 2022 roku GUS podaje, że 214,2 tys. mieszkań zostało oddanych do użytku (jest to wzrost o 1,7% w stosunku do 2021 roku). 129,6 tys. mieszkań deweloperzy przekazali do eksploatacji (wzrost o 1,5% r/r), a 81,4 tys. mieszkań inwestorzy indywidualni oddali do użytku (największy wzrost, bo o 3,4%).
W tym samym okresie Główny Urząd Statystyczny odnotował wydanie pozwoleń lub dokonanie zgłoszenia budowy 277,4 tys. lokali mieszkalnych, co daje spadek o 9,9% w stosunku do roku ubiegłego. Natomiast rozpoczęto wówczas budowę 190,4 tys. mieszkań, czyli o 26,8% mniej niż w analogicznym okresie w 2021 roku.
Sytuacja kredytowa – udzielane kredyty hipoteczne w 2022 roku
Biuro Informacji Kredytowej opublikowało w styczniu 2023 roku informację, że w ubiegłym roku banki, a także SKOK-i udzieliły kredytów gotówkowych na kwotę 64,9 mld zł (to spadek o 2,4%), mieszkaniowych w kwocie 45,4 mld zł (zmalały o 49,1%) oraz ratalnych w wysokości 18,0 mld zł (-0,3%). Pozabankowe pożyczki wyniosły natomiast 9,1 mld zł (tu wzrost o 27%). To wszystko przyczyniło się do zadłużenia w 2022 roku, które kształtuje się na poziomie 724 mld zł. Porównując je do zadłużenia z 2021 roku, jest to wartość o 13,4 mld zł mniejsza.
Przedstawiciele BIK oceniają, że spadek ten spowodowany był wyhamowaniem akcji kredytowych w 2022 roku. Wówczas bowiem zdolność kredytowa Polaków zmniejszyła się, a przez to wartość kredytów, które zostały udzielone, była niższa o niemal 44 mld zł w porównaniu do roku wcześniejszego.
Dane Biura Informacji Kredytowej podają także, że nie tylko wartość, ale i liczba udzielanych kredytów mieszkaniowych znacząco zmalała. Wśród przyczyn wymieniane są wysokie stopy procentowe, wzrost inflacji, a także coraz wyższe koszta utrzymania. Już teraz BIK wstępnie ocenia, że to właśnie te czynnik będą wpływały na sytuację rynku mieszkaniowego i kredytów mieszkaniowych także w 2023 roku. Dużo będzie zależało od postępów sytuacji gospodarczo-ekonomicznej w Polsce, które bacznie będziemy śledzić.